Can’t Stop – czar starych gier
Ten tekst przeczytasz w 5 minut

okładkaNazwisko Sida Sacksona powinno być znane każdemu miłośnikowi planszówek. Ten, zmarły ponad 10 lat temu, autor gier planszowych przecierał szlaki, tworzył nowe, znaczące tytuły. Jego dzieła stały się kamieniami milowymi, pokazując nowe kierunki, łącząc różne gatunki. Takie tytuły jak: Acquire (1962 – tak! ponad pół wieku temu!), Bazaar (1967), Can’t Stop (1980) czy I’m the Boss! (1994) przyniosły Mu najwięcej sławy i uznania. Oczywiście osobno muszę wspomnieć o grze Focus, która w tym roku obchodzi 50. rocznicę swojego wydania, a Sidowi Sacksonowi dała w 1981 roku najcenniejszą planszówkową nagrodę Spiel des Jahres. Była to trzecia nagroda (pierwszą przyznano w 1979 roku). Zapewne niewielu z nas ma świadomość jak ważny i wielki był wpływ Sida Sacksona (i innych autorów z tego pionierskiego okresu). Wiele z tych starych gier jest (często niesłusznie) zapomnianych. Wciąż jednak niektóre tytuły są wznawiane i mamy okazję poczuć klimat tamtych czasów, jakże często bez świadomości wieku danej gry. W tej recenzji mam przyjemność przedstawić Czytelnikom wydanie gry Can’t Stop przywiezione prosto z tegorocznych targów w Essen.

Wspomnień czar

Wszystko zaczęło się prawie 40 lat temu od gry The Great Races, która została opublikowana w wersji do samodzielnego wykonania. To także intrygujący przykład dla nowych autorów, że najpierw trzeba zwrócić na siebie uwagę, a potem myśleć o czesaniu kasiory…

Can’t Stop to gra kościana o bardzo prostych zasadach. Być może autor chciał pokazać, że zabawa kośćmi nie musi się kończyć ich piracką odmianą znaną czasem pod nazwą Yahtzee. Warto obejrzeć galerię zdjęć z BGG, gdzie można się zachwycić różnorodnością odmian Can’t Stop . A bardziej może jeszcze wersjami samoróbkowymi, które wiele osób zrobiło sobie na własny użytek (kartograficzne, nowoczesne, steamowe).

Urzekająca prostota

Zasady są wyjątkowo proste. Plansza przedstawia tory opisane wynikami rzutów parą kostek, czyli od 2 do 12.

komponenty

komponenty

Im dany wynik jest bardziej prawdopodobny, tym dłuższy tor (od 3 do 13 pól). Gracz rzuca czterema kośćmi i tworzy z nich wedle uznania dwie pary. W ten sposób wyznacza dwa tory na których przesunie specjalne znaczniki. Jeśli na tym torze nie ma jeszcze jego piona, to znacznik trafia na pierwsze pole. Jeśli pion gracza tam już jest, to znacznik ustawiamy tuż przed pionem (bliżej mety). W wyjątkowo korzystnej sytuacji, gdy obie pary mają taki sam wynik znacznik przesuwamy od razu o dwa pola.

pierwszy rzut

pierwszy rzut

I tu zaczyna się zrozumienie dla jakże celnego (choć niełatwego do przetłumaczenia, by oddawał równie zwięźle ducha gry) tytułu – Can’t Stop. Otóż gracz może kontynuować rzuty. Jeśli kolejne dwie pary pozwolą przesunąć znaczniki albo ustawić jeszcze niewykorzystane, to nasze piony mogą się znaleźć bliżej mety. I znów możemy rzucać!

Jednak niekorzystny wynik oznacza, że znaczniki zdejmujemy z planszy i nasza kolejka kończy się, jakby jej nie było. Powstrzymanie ochoty do rzucania we właściwym momencie, to pewność, że na miejsce znaczników (bliższych już mety) ustawimy nasze piony. I kolejny gracz może rzucać, a potem roztrząsać, dlaczego Can’t Stop?

detal planszy

detal planszy

W sytuacji, gdy czyjś pion dotrze do mety pozostałe są usuwane z tego toru, i nie można już tego wyniku wybierać jako jednego z pary kostek. Doprowadzenie trzech pionów do mety daje zwycięstwo i kończy natychmiast grę (w niektórych wydaniach ta reguła jest modyfikowana zależnie od liczby graczy).

Nadzwyczajne emocje

Oczywiście losowość rozgrywki aż bije po oczach. Jednak można grę polubić, bo pozwala na zwyczajne szacowanie szans naszych rzutów. Co prawda „2” i „12” wypadają najrzadziej, ale tylko trzykroć musimy taki wynik zdobyć. Po drugiej stronie mamy „7”, która prawie w każdym rzucie (a mamy cztery kości!) da się złożyć. Jednak tu aż trzynaście razy musimy przesuwać znacznik. Co prawda bywa i tak, że w jednej kolejce może się udać pokonać 2, 3 a nawet więcej pól. Aby tylko w porę powiedzieć sobie dość i nie dać się porwać Can’t Stop.

Gra tego typu sprawdzi się jako miły przerywnik, fillerek między innymi partiami planszówkowego spotkania. Świetna będzie jako gra do baru, zapewne bez problemu uda się namówić inne osoby do partyjki, oby tylko wystarczyło różnych marek kapsli dla chętnych do grania.

To takie proste, rzucam i na pewno z czterech kości złożę potrzebne mi akurat wyniki… Rzucam. JEST! Wiedziałem, że się uda. Zatem jeszcze raz… JEEEST! No, i kto jest mistrzem kości? (przykład fabularyzowany, ja NIE jestem :P) A potem Can’t Stop, znów rzuciłem i… kicha. Wszystko przepadło. A reszta towarzystwa zanosi się od dławionego nie całkiem dyskretnie śmiechu. Co fajne, tutaj praktycznie sami sobie robimy krzywdę.

jak zestawić kości

jak zestawić kości

Gra ma wyjątkową autointerakcję ;) Poza końcową fazą gry, gdy niektóre tory są już zamknięte, trudno mieć do kogoś pretensje, że nam nie idzie. Gdybyś nie dał się porwać emocjom Can’t Stop, pewnie już byś wygrał.

W jakiś sposób przypomina Farmera, gdzie szacowanie szans rzutów kośćmi tak bardzo fascynuje dzieci i rodziców. Inne kości, inne zasady, ale wrażenia właśnie podobne. A ów losowy element świetnie równoważy różnicę doświadczenia i daje okazję do wyśmienitej zabawy.

Konieczny dystans

Oczywiście należy wziąć poprawkę na owe 30 lat, które gra już ma. Dziś oferta gier, także z kośćmi, jest o wiele szersza. Ale uważam, że poznanie takich starych tytułów, i to jeszcze w swoim czasie obsypanych najwyższymi laurami, i nadal wznawianych jest potrzebne, jeśli ktoś chce mieć pełny obraz rozwoju gier planszowych (a niedługo jeszcze coś o Dżungli napiszę…). Akurat w tym przypadku wady są zarazem zaletami. Prostota pozwala na raczej szybką rozgrywkę (no, chyba że trafi na ekipę, która nijak Can’t Stop i będą dreptać w miejscu ;) ). Losowość wyrównuje szanse młodszych i dojrzalszych graczy, weteranów i początkujących, choć odrobina świadomości statystycznej na pewno pomaga. Nieskomplikowane rekwizyty pozwalają zagrać właściwie mając cztery kości (a dziś, to nawet smartfona z appką udającą kości) i narysowaną naprędce planszą oraz improwizowanymi znacznikami.

Gdy dzisiejsze gry to wielokilogramowe paki z przecudownymi planszami, mnóstwem znaczników (często figurek), książkami z zasadami itp. itd. to taka raczej przaśna gra ma trudną misję, by trafić na stół planszomaniaków. Jestem jednak pewien, że akurat ten tytuł nie trafi do planszówkowego lamusa i często będzie wracał jak wiele innych klasycznych już tytułów.

Gra jest wyjątkowo lekka, wręcz odprężająca po ciężkim myśleniu. Mimo to sukces wciąż daje radość, tak jak i udział w tej nieco szalonej i trącącej lekko myszką grze.

Ocena jest tu sprawą dość niewdzięczną.

Pasuje mi tu lekko zmodyfikowany wzorcowy opis: 7 – Dobry, solidny produkt. Gra może nie wybitnie oryginalna, ale wciąż zapewnia satysfakcjonującą rozgrywkę. Na pewno warto ją przynajmniej wypróbować. Z poprawką, że to dziś „Gra może nie wybitnie oryginalna”, a wtedy zapewne była nadzwyczaj odkrywcza! Chociaż nie zdziwię się, jeśli inni ocenią ją o jeden niżej. Jednak ja mam sentyment do staroci i takąż siódemkę grze stawiam!

logo franjos Spieleverlag

logo franjos Spieleverlag

Dziękujemy Wydawnictwu franjos Spieleverlag za przekazanie gry do recenzji.

Veridiana (5/10): Can’t Stop to głupia gra, ale fajna zabawa. Jak wizyta w kasynie, w którym nie stracimy kasy. Potrafi wciągnąć, bo wciąga nas wiele, co szybkie i banalne, a wywołujące jednak odrobinę adrenalinki. A jeśli wychodzi Wam po 20 dobrych rzutów pod rząd – biegnijcie czym prędzej puścić totolotka!

Złożoność gry (2/10):

Oprawa wizualna (5/10):

Ogólna ocena (7/10):

Co znaczy ta ocena według Games Fanatic?
Dobry, solidny produkt. Gra może nie wybitnie oryginalna, ale wciąż zapewnia satysfakcjonującą rozgrywkę. Na pewno warto ją przynajmniej wypróbować. Do ulubionych gier jednak nie będzie należała.

6 komentarzy

  1. MichalStajszczak

    Warto dodać, że gra Can’t Stop była przez kilka lat (2008-11) dostępna w Polsce w wydaniu wielojęzycznym (polsko-czesko-słowacko-wegiersko-rosyjskim), wyprodukowana na licencji Franjos przez Ravensburgera

  2. Avatar

    mam deja vu, że już kiedyś pisałem:
    „Doprowadzenie trzech pionów do mety daje zwycięstwo” – tak jest tylko przy grze w 4 osoby, w 3 osoby trzeba doprowadzić 4 pionki, a w 2 aż 6.
    tak jest bynajmniej w instrukcji, w wersji, którą posiadam (Ravensburgerowej)…

    W swojej klasie, to pozycja genialna… idealnie nadająca się do pyknięcia w 30 minut przy piwku…
    powinna być na wyposażeniu każdego pubu :)

    a jak się gra o jakąś istotną staweczkę , to ho ho ho!!
    (kiedyś na urlopie graliśmy o to kto zajmie się przez godzinę lub dwie wszystkimi dziećmi), to były jedne z najbardziej emocjonujących rozgrywek ever) :):):)

  3. WRS

    De ja wu ;) jak najbardziej słuszne. Jednakowoż ta wersja (a także Parkera – skan z pudełka) podają wyłącznie warunek 3 torów.
    Jednak ja bym nawet obstawał za zmniejszeniem (do dwóch) przy pełnym składzie, bo pod koniec gra się dłuży…
    A emocje są zaiste niesamowite!

  4. Avatar

    O, jaki zbieg okoliczności, niedawno też recenzowałem tę grę: http://xpil.eu/blog/2013/10/07/cant-stop/

    Podlinkowałem Twoją recenzję na końcu, dobrze opisane.

  5. WRS

    Dzięki za miłe słowa :)

  6. Avatar

    @cezaras: bynajmniej to nie to samo co przynajmniej

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*

Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.
Cookies settings
Accept
Privacy & Cookie policy
Privacy & Cookies policy
Cookie name Active

Privacy Policy

What information do we collect?

We collect information from you when you register on our site or place an order. When ordering or registering on our site, as appropriate, you may be asked to enter your: name, e-mail address or mailing address.

What do we use your information for?

Any of the information we collect from you may be used in one of the following ways: To personalize your experience (your information helps us to better respond to your individual needs) To improve our website (we continually strive to improve our website offerings based on the information and feedback we receive from you) To improve customer service (your information helps us to more effectively respond to your customer service requests and support needs) To process transactions Your information, whether public or private, will not be sold, exchanged, transferred, or given to any other company for any reason whatsoever, without your consent, other than for the express purpose of delivering the purchased product or service requested. To administer a contest, promotion, survey or other site feature To send periodic emails The email address you provide for order processing, will only be used to send you information and updates pertaining to your order.

How do we protect your information?

We implement a variety of security measures to maintain the safety of your personal information when you place an order or enter, submit, or access your personal information. We offer the use of a secure server. All supplied sensitive/credit information is transmitted via Secure Socket Layer (SSL) technology and then encrypted into our Payment gateway providers database only to be accessible by those authorized with special access rights to such systems, and are required to?keep the information confidential. After a transaction, your private information (credit cards, social security numbers, financials, etc.) will not be kept on file for more than 60 days.

Do we use cookies?

Yes (Cookies are small files that a site or its service provider transfers to your computers hard drive through your Web browser (if you allow) that enables the sites or service providers systems to recognize your browser and capture and remember certain information We use cookies to help us remember and process the items in your shopping cart, understand and save your preferences for future visits, keep track of advertisements and compile aggregate data about site traffic and site interaction so that we can offer better site experiences and tools in the future. We may contract with third-party service providers to assist us in better understanding our site visitors. These service providers are not permitted to use the information collected on our behalf except to help us conduct and improve our business. If you prefer, you can choose to have your computer warn you each time a cookie is being sent, or you can choose to turn off all cookies via your browser settings. Like most websites, if you turn your cookies off, some of our services may not function properly. However, you can still place orders by contacting customer service. Google Analytics We use Google Analytics on our sites for anonymous reporting of site usage and for advertising on the site. If you would like to opt-out of Google Analytics monitoring your behaviour on our sites please use this link (https://tools.google.com/dlpage/gaoptout/)

Do we disclose any information to outside parties?

We do not sell, trade, or otherwise transfer to outside parties your personally identifiable information. This does not include trusted third parties who assist us in operating our website, conducting our business, or servicing you, so long as those parties agree to keep this information confidential. We may also release your information when we believe release is appropriate to comply with the law, enforce our site policies, or protect ours or others rights, property, or safety. However, non-personally identifiable visitor information may be provided to other parties for marketing, advertising, or other uses.

Registration

The minimum information we need to register you is your name, email address and a password. We will ask you more questions for different services, including sales promotions. Unless we say otherwise, you have to answer all the registration questions. We may also ask some other, voluntary questions during registration for certain services (for example, professional networks) so we can gain a clearer understanding of who you are. This also allows us to personalise services for you. To assist us in our marketing, in addition to the data that you provide to us if you register, we may also obtain data from trusted third parties to help us understand what you might be interested in. This ‘profiling’ information is produced from a variety of sources, including publicly available data (such as the electoral roll) or from sources such as surveys and polls where you have given your permission for your data to be shared. You can choose not to have such data shared with the Guardian from these sources by logging into your account and changing the settings in the privacy section. After you have registered, and with your permission, we may send you emails we think may interest you. Newsletters may be personalised based on what you have been reading on theguardian.com. At any time you can decide not to receive these emails and will be able to ‘unsubscribe’. Logging in using social networking credentials If you log-in to our sites using a Facebook log-in, you are granting permission to Facebook to share your user details with us. This will include your name, email address, date of birth and location which will then be used to form a Guardian identity. You can also use your picture from Facebook as part of your profile. This will also allow us and Facebook to share your, networks, user ID and any other information you choose to share according to your Facebook account settings. If you remove the Guardian app from your Facebook settings, we will no longer have access to this information. If you log-in to our sites using a Google log-in, you grant permission to Google to share your user details with us. This will include your name, email address, date of birth, sex and location which we will then use to form a Guardian identity. You may use your picture from Google as part of your profile. This also allows us to share your networks, user ID and any other information you choose to share according to your Google account settings. If you remove the Guardian from your Google settings, we will no longer have access to this information. If you log-in to our sites using a twitter log-in, we receive your avatar (the small picture that appears next to your tweets) and twitter username.

Children’s Online Privacy Protection Act Compliance

We are in compliance with the requirements of COPPA (Childrens Online Privacy Protection Act), we do not collect any information from anyone under 13 years of age. Our website, products and services are all directed to people who are at least 13 years old or older.

Updating your personal information

We offer a ‘My details’ page (also known as Dashboard), where you can update your personal information at any time, and change your marketing preferences. You can get to this page from most pages on the site – simply click on the ‘My details’ link at the top of the screen when you are signed in.

Online Privacy Policy Only

This online privacy policy applies only to information collected through our website and not to information collected offline.

Your Consent

By using our site, you consent to our privacy policy.

Changes to our Privacy Policy

If we decide to change our privacy policy, we will post those changes on this page.
Save settings
Cookies settings